-
1 свет
I1. мяҡтылыҡ, яҡты, нурдневной свет — көндөҙгө яҡтылыҡ, көн яҡтыһы
2. м разг.рассветтаң, таң атыу3. мисточник освещенияут4. м перен.сатҡы, нурни свет ни заря — бик иртә, ҡара таңдан, таң тишегенән
пролить свет — асыҡлау, асыҡлыҡ индереү, төшөндөрөп биреү
II1. мвселеннаядонъя, ер йөҙө, йыһан2. м уст.обществобарлыҡ кешеләр, халыҡ3. мвысшее обществойәмғиәттең (иң) алдынғы вәкилдәре (кешеләре), элитана край света — ҡош та осоп етмәҫ ергә, ер сигенә, йәһәннәм тишегенә
ни за что на свете — һис бер ваҡытта ла, бер ҡасан да, һис тә, бер нисек тә
явиться (появиться) на свет: — 1) донъяға килеү (тыуыу)
2) донъяға сығыу, донъя күреү (баҫылып сығыу – китап һ.б.); на чём свет стоит (ругать) — эттән алып эткә һалыу, эт тиреһен битенә ҡаплау
сжить со света — көн күрһәтмәү, яҡты донъянан ебәреү, башына етеү, ҡәбергә индереү
-
2 мировой
I1. прил.ғаләм...ы, йыһан...ы2. прил.донъя...ы, бөтә донъя...ы3. прил.донъя күләмендәге4. прил.донъяға танылған, данлыҡлы5. прил. прост.шәп, бына тигәнмировая скорбь — саманан тыш төшөнкөлөк, пессимизм
II1. прил.татыу, (үҙ-ара) килешеп эшләнгән2. в знач. сущ.; ж; разг. мироваяярашыумировой судья — мировой судья (Рәсәйҙә һәм ҡайһы бер илдәрҙә ваҡ-төйәк эштәрҙе ҡараусы судья)
мировой посредник — яраштырыу аралашсыһы (ХIХ б. Рәсәйҙә крәҫтиәндәр менән алпауыттар араһындағы ергә бәйләнешле бәхәсте ҡараусы)
мировой суд — мировой суд (Рәсәйҙә һәм ҡайһы бер илдәрҙә гражданлыҡ эштәрен ҡараған суд)
-
3 мир
I1. мғаләм, донъя, йыһан2. мземной шардонъя, Ер йөҙө3. млюдихалыҡ, кешелек донъяһы, ил4. мсфера жизни или область явлений в природедонъя; старый мир иҫке донъя(всем) миром - бөтә ил менән; по миру пойти - хәйерселәп йөрөү; по миру пустить кого - хәйерсегә ҡалдырыу, донъяһын туҙҙырыу; на миру и смерть красна - илдә үлем дә ҡурҡыныс түгел; не от мира сего - был донъянан түгел, күктән төшкән (хыялланыусы кеше тураһында); с миру по нитке - голому рубашка - ил төкөрһә, күл булырII1. мтатыу(лыҡ), дуҫ(лыҡ)2. мименлек, тыныслыҡ3. мкилешеү, солох4. мтыныслыҡ, тынлыҡс миром (иди, поезжай) — юлың тыныс (хәйерле) булһын
-
4 страна
-
5 неразвитой
1. прил.үҫешмәгән, артыҡ үҫмәгән, үҫешмәй ҡалған2. прил.үҫтерелмәгән, камиллаштырылмаған3. прил.отсталыйартта ҡалған4. прил.уҡымаған, донъя күрмәгән5. прил.тулыһынса (тейешенсә) асылмаған (асып бирелмәгән)
См. также в других словарях:
Башкирский язык — Самоназвание: Башҡорт теле Страны … Википедия